Demirci Mehmet Efe ve Emice İpsiz Recep

Zeybeklik camiasında bazı zeybek fotoğrafları hakkında tartışmalar vardır. Bir şehirde Ahmet Efe denilen kişiye, başka bir şehirde Mehmet Efe denmektedir. Bunun sebebi ise, bir kişinin hazırladığı yazıya, araştırmaya veya kitaba eklediği yanlış bir fotoğraftır. Yani hazırlanan çalışmayı zenginleştirmek için eklenen fotoğrafların yanlış kaynaklardan ya da kaynağı belli olmayan internet sitelerinden alınmış olmasıdır. Hal böyle olunca da, bir kişinin yaptığı bu hatadan dolayı bazen bir şehir, bir kişiyi yanlış tanır! Zeybeklik camiasındaki bu kargaşa ve tartışmalar sürerken bir de, Karadeniz’in efsane isimlerinden Emice/İpsiz Recep ile Aydın, Menteşe ve Havalisi Kuvayı Milliye Umum Kumandanı Demirci Mehmet Efe’nin karıştırılması başımıza dert oldu!

☾✫

Eğer bir şehir milli mücadele kahramanına hak ettiği saygıyı göstermez ise sonuç itibari ile de bu gibi karışıklıklar olması doğaldır. Yöneticiler layıkı ile şehirlerinin milli mücadele kahramanlarına sahip çıkmış olsalar bunlar yaşanmaz…

Bugün internete İpsiz Recep yazdığınızda karşınıza çıkan fotoğraf ile Demirci Mehmet Efe yazdığınızda çıkan fotoğraf aynıdır! Muhtemelen bunun sebebi, bahsettiğim gibi Karadeniz bölgesinde de hazırlanan bir çalışmaya fotoğraf olarak İpsiz Recep sanılarak, Demirci Mehmet Efe’nin fotoğrafının eklenmiş olmasıdır. Daha sonra ise internet ortamında kopyala, yapıştır ile bu yanlış bilgi yayılmış ve ciddi yayınlarda hatta resmi çalışmalar da dahi

bu yanlışlık devam ettirilmiştir.

Yukarıdaki fotoğraf, İpsiz Recep’e ait olduğu iddia edilen,

fakat Alaşehir Kongresi sonrasında çekilmiş olan Demirci Mehmet Efe fotoğrafı…

Bu fotoğraf ise, Emice/İpsiz Recep’in asıl fotoğrafı…

Ayrıca, yazar Ergun Hiçyılmaz, İpsiz Recep, Kaldırın Silahları Şafak Boyu, isimli kitabının 167. sayfasında İpsiz Recep diyerek Demirci Mehmet Efe’nin fotoğrafını koymuştur. Muhtemelen bahsettiğim yanlışlıkların bir sonucu da budur. Yazar, kitabında iki ayrı fotoğraf kullanmıştır. Ve her iki resim arasındaki fark apaçık ortadadır. Birisi Demirci Mehmet Efe, diğer fotoğraftaki ise İpsiz Recep’dir. Yazar da bu farklılığı biraz anlamış olacak ki, asıl İpsiz Recep fotoğrafının açıklama kısmına, ilerlemiş yaşına rağmen diyerek not düşmüştür. Fakat Milli Mücadele yirmi yıl sürmedi ki! Milli Mücadele dönemine ait, aynı kişiye olduğu iddia edilen, iki fotoğraf arasında yirmi yaş fark olsun! Anlaşılan od ki,yanlış bilgi yazarı da yanıltmıştır. Bu gibi yazıları, makaleleri ve kitapları okuyanlar da doğal olarak bu yanlış bilgiyi doğru sanarak, yanlış bilgilenmeye devam etmektedirler!

Halbuki Alaşehir Kongresine katılan isimler arşivlerde kayıtlıdır. İpsiz Recep’e ait olduğu iddia edilen fotoğrafın Alaşehir Kongresinde çekildiği kayıtlarda vardır. Ve fotoğraftaki kişilerin isimleri de kayıtlarda yazılıdır.

Hal böyle iken Demirci Mehmet Efe’yi, İpsiz Recep olarak Karadeniz’de tanıtmak çok büyük bir yanlışlıktır…

Ve bu konunun tartışılacak her hangi bir tarafı da yoktur. Alaşehir Kongresi’nin yapıldığı tarih belli, katılan isimler belli ve fotoğrafın çekildiği tarih ile fotoğraftaki kişiler de resmi arşiv bilgilerinde belli.

Buna rağmen Demirci Mehmet Efe’nin fotoğrafının Karadeniz’de İpsiz Recep olarak tanıtılmasını anlamak mümkün değildir!

☾✫

Tarihi arşiv kayıtlarında da belgeli olarak yazıldığı üzere, 16-25 Ağustos 1919 tarihleri arasında yapılan Alaşehir Kongresine, Manisa, Balıkesir, Soma, Akhisar, Sındırgı, Kasaba (Turgutlu), Salihli, Kula, Eşme, Buldan, Gördes, Demirci, Uşak, Ödemiş, Birgi, Bozdağ, İnegöl (Sarıgöl), Aydın, Nazilli ve Denizli’den Redd-i ilhak heyetlerince seçilen delegeler katılmıştır.

Batı Anadolu Kuvayı Milliye teşkilatlanması toplantılarından olan Alaşehir Kongresine, Karadeniz’li Kuvayı Milliyeci İpsiz Recep’in katıldığına dair bir kayıt yoktur. Ayrıca Batı Anadolu teşkilatlanması toplantısında Karadeniz Kuvayı Milliye üyelerinden İpsiz Recep’in katılmış olması da akla, mantığa aykırı bir durumdur.

Zira toplantıya il, ilçe ve kasabalardan katılmış olan delegelerin isimleri resmi kayıtlarda yazılıdır.

1- Alaşehir Delegeleri

Mustafa Bey (Kongre Başkan Vekili, Kuvay-ı Milliye Komutanı)
Ömer Lütfü Bey (Kongre Kâtibi)
Galip Bey (Belediye Başkanı)
Hacı Ali Bey (Hacı Ali Yağas)
Akif Bey (Mütevallizade Akif)
Cevdet Bey
Ahmet Nazım Bey

2- Afyonkarahisar Delegeleri

Ahmet Bey (Muallim Ahmet Sami Onur)
Fakir Bey (Mehmet Bakir Bey)
Haydar Bey

3– Akhisar Delegeleri

Süleyman Sırrı Bey
Kamil Bey (Belediye Başkanı)

4– Ayvalık Delegeleri

Hacı Ali Galip (Kuvay-ı Milli Komutanı)
Mustafa Bey (Edremit’ten Katılmıştır)

5– Balıkesir Delegeleri

Hacim Muhittin Bey (Balıkesir ve Alaşehir Kongre Başkanı)
Müftü Zade Abdülgafur Bey (Iştın) (Milletvekili)

6– Ödemiş Delegeleri

Salih Vecdi Bey (Birgi Delegesi)
Ali Efendi (Kaymakçılı)
İbrahim Etem Bey (Kirazlı)
İsmail Hakkı Bey (Birgi Delegesi)
Postu Mestan Efe (Kuvay-ı Milli Komutanı)
Mehmet Bey (Kaymakçılı)

7– Buldan Delegeleri

Hattat Zade Mehmet Bey

8– Demirci Delegeleri

Müderris Mustafa Bey

9- Denizli Delegeleri

Ahmet Tahir Bey
Şükrü Bey

10– Eşme Delegeleri

Yunus Bey (Belediye Başkanı)
Nafiz Bey (Kuvay-ı Milli Komutanı)

11– Gördes Delegeleri

İsmail Hakkı Bey (Müftü)

12- İnegöl (Sarıgöl) Delegeleri

Ethem Bey (Belediye Başkanı)
Mazlum Bey (Alemşahlı)

13– Kasaba (Turgutlu) Delegeleri

Süleyman Bey

14– Kula Delegeleri

Hacı Fehmi Bey (Dramalı)
Raşit Bey

15– Manisa Delegeleri

Ramazan Bey
Bahri Bey (Belediye Başkanı)

16– Nazilli Delegeleri

Ali Enveri Bey
İlhan Bey

17– Salihli Delegeleri

Abdurrahman Zahit Bey (Kadı)
Mehmet Lütfü Bey (Müftü)

18– Sarayköy Delegeleri

Ahmet Şükrü Bey

19- Sındırgı Delegeleri

Etem Bey

20– Soma Delegeleri

Rafet Bey (Kuvay-ı Milli Komutanı)

21– Uşak Delegeleri

İbrahim Bey (Milletvekili)

22– İstanbul Delegeleri

Ragip Nurettin Bey

☾✫

Oturumlar halinde sürdürülen kongrede öncelikle idari kararlar alınmış, Harekat–ı Milliye Teşkilatı Talimatnamesi hazırlanmış, siyasal kuruluş düşüncesi pekiştirilmiş, Ege’de milli direniş bütünleşmiştir. Ege’de teşkilatlanmayı hızlandırmak için yapılan bir toplantıya Karadeniz’li İpsiz Recep’in de katılması mümkün değildir!

İpsiz Recep

İpsiz Recep olarak gösterilen Demirci Mehmet Efe fotoğrafı

ve İpsiz Recep karakalem çizim resmi

☾✫

İlke olarak Balıkesir kongresinde alınan kararların tümü ile benimsendiği Alaşehir Kongresi kararları,

Balıkesir ve çevresinden başka Alaşehir, Kula, Salihli, Demirci, Ödemiş, Eşme ve Uşak ilçeleri için de geçerli olmaktadır. Ancak, bu ilçelerde de Balıkesir ve ilçelerindeki gibi kararları uygulayacak kuruluşlar olmadığı için, gerekli örgütlenmeyi sağlamak amacıyla bir Harekât-ı Milliye Talimatnamesi hazırlanmıştır.

Demirci Mehmet Efe

İnternette Alaşehir Kongresi yazılıp, araştırıldığında birçok resmi kaynakta,

Kongreye katılan isimler ve katılan isimlerin katıldığı Ege Bölgesi il, ilçe

ve kasabaları görülecektir! Bu isimlerin yazılı olduğu görülecektir.

Ve Kongre sonrası çekilen fotoğrafın orijinal halini görmek de mümkündür.

Kongre sonrasında çekilen fotoğraf:

Demirci Mehmet Efe, Refet Paşa, arkadaki zeybek; Poslu Mestan Efe,

Refet Paşa’nın yanında Çerkez Etem

ve Jandarma Yüzbaşı Sarı Edip Efe.

☾✫

Karadeniz’deki özellikle de Rize’deki gazetelerde İpsiz Recep olarak, Demirci Mehmet Efe’nin Alaşehir Kongresinde çekilmiş fotoğrafı yer almaktadır. Allah muhafaza, bölgede İpsiz Recep diye, Demirci Mehmet Efe’nin heykelleri dikilmiş olmasın sakın!