Erdoğan sara hastası mı?
Erdoğan hangi ilaçları kullanıyor?
Erdoğan’ın kullandığı ilaçların yan etkileri nedir?
Biliyorsunuz… Erdoğan’ın sara hastalığına ilişkin yazılar, kitaplar kaleme alındı. Ama…
Kimse ilaçların yan etkisi konusuna değinmedi.
Dün bu köşede bir hekimin mektubunu yayınladım. Sara hastalarının kullandığı ilaçların yan etkisini bu kez farmakoloji uzmanı bir doktora sordum. Anlattı:
“Yan etkiler kişiye özel değerlendirilmelidir. Kişinin yaşı, cinsiyeti, kullanılan ilacın dozu, o kişinin fiziksel ve ruhsal yapısı ile var olan başka hastalıkların ve kullanmakta olduğu diğer ilaçların etkisiyle, yan etkileri artabilir.
Epilepsi/sara tedavisinde kullanılan antiepileptik ilaçlar, diğer ilaçlar gibi çok sayıda yan etkiye sahiptirler. Bu grupta yer alan her bir ilacın kimyasal yapısı ve etki mekanizması farklı olduğundan yan etki profili de farklıdır. Ancak genel olarak bu ilaçlar beyinde ve sinir hücreleri üzerinde etkiler gösterdikleri için hepsinin merkezi sinir sistemine ait yan etkileri vardır denebilir.
Sinir sisteminin karmaşık yapısı nedeniyle, özellikle bu sistem üzerinde etki gösteren ilaçların hem nörolojik hem de psikiyatrik yan etkilerinden söz etmek mümkündür.”
Sara bir beyin hastalığıydı.
Ve ilacın yan etkisi en çok beyni etkiliyordu. Şöyle..
Beyni etkiliyor
“Sara, beyinde bir bölgenin anormal şekilde ve kontrolsüzce fazla çalışarak beynin tüm bölgelerine anormal uyarıları göndermesi sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Birçok nedenden kaynaklanabilir ancak bu anormal uyarılar tüm beyni ele geçirdiğinde beyin normal işlevlerini yerine getiremez ve eşlik eden aşırı kas kasılmaları ile nöbet (konvülsiyon veya epilepsi krizi) ortaya çıkar.
Bu hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlar;
– bu anormal aktiviteyi önleyen ilaçlar (antiepileptik);
– ve anormal aktiviteyi durduran (antikonvülsif) ilaçlar olmak üzere ikiye ayrılır.
Antikonvülsif ilaçlar; beynin anormal aktivitesini çok güçlü baskılayan ilaçlardır. Daha fazla yan etkiye neden olurlar ve genellikle (nöbet durumu kişiye zarar verebileceğinden) sadece nöbet durumlarında kullanılır.
Antiepileptik ilaçlar ise; sürekli ve düzenli kullanılıp nöbetin gelişini önleyen ilaçlardır. Bunlar; sinir hücrelerinin anormal aktivitelerini baskılayan ilaçlar olmaları nedeniyle, normal aktivite gösteren sinir hücreleri de bu ilaçlardan kaçınılmaz olarak etkilenirler. Yani bu ilaçlar, normal davranmayan dokuda etki gösterirlerken, normal olan dokuları da etkiler. Bu yüzden de hem nörolojik hem de psikiyatrik birçok yan etki gösterir.
Bunlar; baş dönmesi, mide bulantısı, sersemlik gibi çeşitli nörolojik yan etkiler yanı sıra, davranış ve düşünce değişiklikleri, agresyon (saldırganlık), halüsinasyon gibi çeşitli psikiyatrik yan etkiler şeklinde de ortaya çıkabilmektedir. “
Sinirliliğin sebebi
Özellikle ülkeyi yöneten politikacının sara hastası olması bizleri nasıl etkiler?
“Kişinin düşüncelerini, davranışlarını dolayısıyla
o kişiye özel hal ve hareketlerini, yani karakterini oluşturan da beyindeki sinir hücreleridir. Özellikle de ön beyin bölgelerindeki sinir hücreleri.
Yapılan klinik araştırmalardan ve bildirilmiş olan
olgulardan elde edilen
bilgiler doğrultusunda antiepileptik ilaçların yan etkileri şunlardır:
Agresif (saldırgan) davranışlar, ajitasyon (heyecanlılık şeklinde beliren tutarsız aşırı davranış), anormal davranışlar anksiyete (endişe-gerginlik),bağımlılık, davranış değişiklikleri, deliryum (bilinç bulanıklığı ve huzursuzluk ile seyreden bir durum), depresyon, dikkat bozuklukları, düşünce bozuklukları, düşmanca veya hasmani davranışlar, halüsinasyon ve delüzyonlar, hiperaktif davranışlar, huzursuzluk, intihar eğilimi ve düşünceleri, intihar, irritabilite (duyarlılık, alınganlık, hassasiyet), katatoni (kaskatı kesilme hali), konfüzyon (kafanın karışması durumu), mizaç dalgalanmaları, öfori (keyif hali), mani (depresyonun tam tersi olan coşkunluk durumu), psikotik (şizofreniye benzer anormal düşünce içeriği) bozukluklar, sinirlilik şeklinde sıralanabilir.”
Peki…
Birden fazla antiepileptik ilacın aynı kişide birlikte kullanılması yan etkileri artırmaz mı?
“Nöbet kontrolü tek ilaç ile sağlanamazsa iki, üç hatta daha fazla sayıda antiepileptik ilaç aynı kişide bir arada kullanılabilir. Bu artış aritmetik olmayabilir, yani A ilacının düşünce ve davranışları bozucu etkisi yüzde 3sıklıkla, B ilacınınki ise yüzde 5 sıklıkla olduğunu varsayalım. A ve B ilaçlarının aynı kişide kullanılması durumunda yan etki olasılığı %8’den daha büyük(örneğin % 18) olabilir. Bu durumda bir de aynı yan etkiye sahip bir C ilacınıneklendiğini varsayarsak bu oran çok daha yüksek olacaktır. “
Bitmedi…
Başka hastalıklar için başka ilaçlar da alındığında yan etkiler katlanır mı?
“Gayet tabii, ilaç ya da tedavi kombinasyonlarında tüm yan etkilerin göz önüne alınarak toplam yan etkiyi arttırdığı yönünde bir görüşe varılabilir.”
Ve ne yazık ki…
Bunları hiç tartışmıyoruz.
Soruyoruz yanıt bile alamıyoruz.
Oysa mevzubahis olan kişi; Cumhurbaşkanı!..
